Sumak Ekşisi Nedir?
Sumak Ekşisi Nedir?
Sumak ekşisi yapılan araştırmalara göre en sağlıklı baharatlar
arasındadır. Antep fıstığı familyasından gelen sumak bitkisi sağlığa yararları
ve yemeklere verdiği lezzet sayesinde bilinmektedir. Sıvı ve toz olarak
kullanıma uygundur. Genellikle ana yemeklerde sıvı olarak kullanımı daha çok
tercih edilmektedir. Toz hali de birçok yemekte kullanılırken en çok salatalara
kullanılmaktadır.
Etli yemeklere daha çok lezzet verdiği doğrudur. Fakat diğer
yemeklere de lezzet katmaktadır. Bazı yemeklerde özellikle tercih
edilmemektedir çünkü ekşi bir yapıya sahiptir. Sıvı hali daha ekşi olduğu için
kullanım dozu çok önemlidir. Bu doza dikkat edildiği zaman yemeklerinize bu
baharatı koymaktan vazgeçemeyeceksiniz.
Sumak Ekşisi Nasıl Yapılır?
Sumak ekşisi her yerde yetişen bir bitki değildir.
Bulunduğu bölgelerden zahmetle toplanılır ve sumak ekşisi yapım aşaması
başlamış olur. Sumak ekşisi iki tür yapılabilmektedir. Birincisi toz sumak
ekşisi ikincisi ise sıvı sumak ekşisi bu iki ekşinin de yapım aşaması
farklıdır. Yemeklere verdiği lezzetler de tabi ki de farklı olmaktadır.
Toz Sumak Ekşisi Yapımı:
- Toz sumak ekşisi yapımına
toplamış olduğumuz sumakların kurumuş olması gerekmektedir.
- Kuruyan sumaklar makinede
öğütülmelidir.
- Öğütülmüş olan sumaklar çok kez
elekten geçirilmelidir.
- Son olarak tuzla öğütüldükten
sonra sumak baharat haline gelmektedir.
- Bazı yörelerde bu işlem bu
şekilde yapılırken bazı yörelerde ise sumak ekşisi yıkanarak yapılmaktadır.
Sıvı Sumak Ekşisi Yapımı:
- Sıvı sumak ekşisi yapımı ilk
olarak sumakların geniş bir kaba alınıp üzerine su koyulmasıyla başlar.
- Daha sonra bu sumağı suya
defalarca koymak gerekmektedir.
- Sumak öz ekşisini suya saldıktan
sonra bu elde edilen su kaynatılmalıdır.
- En son nar ekşisi kıvamına gelene
kadar kaynama işlemi devam eder ve yoğun bir kıvam alır.
- Bu ekşi şişelere ve kavanozlara
konularak uzun bir süre kullanılabilmektedir.
Sumak Ekşisi Nasıl Yetişir?
Sumak meyvesi bir araya geldikten sonra tohumlar
çıkarılmaktadır. Ekimlerde ise beşli çizgili yöntem kullanılır ve metrekare
başına ortalama olarak onar gram tohum ekilmektedir. Tohumların tutma oranı
yüzde 75 gibi yüksek bir oran olduğu için ortalama bir metrekare de yüz fidan
elde edilmektedir. Tohumlar toplandıktan sonra 5 dakika boyunca kaynayan bir
suya daldırılmaktadır. Ardından ortalama 15 gün ılık suda bekletilir ve
ardından doğal şartlarda katlamaya alınmaktadır.
Bahar aylarında tohumlar hakimiyet edilir ve eğer çimlenme
başladıysa ekilir. Bu şartlara uyum sağlamıyorsa o yıl sumak ekimi yapılmaz. Ve
ikinci yılın kış ya da bahar ayında ekilir. Tohumlar ortalama 13 mm derinlikte
ekilmelidir. Sumak ekşisi genellikle tüplü bir şekilde üretilmektedir.
Ve iki yaşlı ağaçlandırma alanına ekilmelidir. Bir yaşına gelen bir sumak
bitkisinin boyu genellikle 40 cm kadar olmaktadır. Bu şartların her biri özenle
uygulanarak sumak bitkisi yetiştirilmektedir.
Sumak Ekşisi Faydaları
Sumak ekşisi sağlığa birçok yönden fayda sağlayan bir
baharattır. Çoğu insan sumak ekşisinin sağlığa ne gibi faydalar sağladığını
bilmez. Sadece tadı ve yemeklere katmış olduğu lezzetlerden ibaret olmayan
sumak ekşisinin faydalarını inceleyelim:
- Sumak ekşisinin idrar söktürücü
bir etkisi vardır.
- Bağışıklık sistemini güçlü tutan
bir yapıya sahiptir.
- Gün içerisinde sıklıkla yorulan
bireylerin düzenli kullanımında güne zinde ve dinç başlarsınız.
- Harareti alarak rahatlamanıza
yardımcı olur.
- Anti bakteriyel özelliğe sahip
yapısı sayesinde bakterilere karşı etkisi vardır.
- Bronşit hastalığına iyi gelmektedir.
- Solunum sistemi rahatsızlıklarında
kullanılabilir çünkü solunumu rahatlatıcı etkisi vardır.
- Grip ve nezle gibi soğuk
algınlığına bağlı rahatsızlıklara iyi gelmektedir.
- Kan basıncını düzenleyici ve
dengeleyici bir etkisi vardır.
- Anne sütünü arttırıcı etkiye
sahiptir.
- Damar sertliğini giderici bir
yapıya sahiptir.
- Özellikle en büyük faydası
karaciğeri korumasıdır.
Bu ve bunun gibi daha birçok faydası bulunan sumak ekşisini
aşırı tüketmek de faydalı değildir. Bu yüzden kullanım dozu çok önemlidir.
Sadece yemek ve salataların içinde tüketmeye çalışmanıza gerek yoktur. Bu
bitkinin çayı bile yapılabildiği için kullanım alanı geniştir.
Sumak Ekşisi Fiyatları
Sumak ekşisi fiyatları değişiklik gösteren bir yapıya
sahiptir. Çünkü sumak ilk toplandığı andan itibaren birkaç kez ekşi yapımına
müsait bir yapısı vardır. İlk ekşisi sumak bitkisinin çok yoğun olurken bu
işlem birkaç kez tekrarlanınca ekşi yoğunluğu düşmektedir. İlk toplanmış
haliyle sumak ekşisi yapılıyorsa eğer bu ekşi diğerler sumak ekşilerine göre
daha pahalı olabilir. Bu fiyat değişikliğinin bir diğer sebebi ise piyasada her
satıcının dürüst olmamasından kaynaklanmaktadır.
Doğal olan her şey yapayına göre daha pahalıdır. Ve bu katkı
maddeli ürünler uzun vadede insan vücuduna çok büyük zararlar verebilmektedir. Sağlığa
faydalı diye tercih edilen sumak ekşisinin katkı maddelisi sağlığa yarardan çok
zarar getireceği için alınan tüm ürünlerde doğallığa önem verilmesi
gerekmektedir. Sumak ekşisinin de ev yapımı olanı ile fabrikasyon ürünü olanın
fiyatı tabi ki aynı değildir. Fakat genel olarak bakıldığında sumak ekşisi
ekonomik anlamda pahalı bir baharat değildir. Her tüketicinin doğal olanı satın
alması önerilmektedir.